کد مطلب:90361 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:124

معنای ایمان در قرآن و درجات آن











واژه ی ایمان، در قرآن كریم، به چهار معنا آمده است: 1. اقرار به زبان 2. تصدیق به قلب 3. عملكرد 4. تایید الهی. آیه ی كریمه ی «یا ایها الذین آمنوا آمنوا بالله.»: یعنی ای كسانی كه زبان به ایمان گشوده اید، در دل نیز ایمان داشته باشید و به معنای اول و دوم اشاره می كند و به معنای سوم آیه ی «و ما كان الله لیضیع ایمانكم.»: یعنی خداوند ایمان شما (عمل شما) را ضایع نمی كند و پاداشی، در قبال هر عملی برای شما مقرر است.

و شاهد بر چهارمین معنا، آیه ی: «اولئك كتب فی قلوبهم الایمان»: یعنی در پیوند دلهای شما به ایمان، تایید الهی، دست اندركار است.

و در روایات نیز به این چهار معنا ولی به تفصیل دیگری اشاره شده است.

1. ایمان: یعنی مجموع عقائد حقه و اصول پنجگانه.

2. عقاید مذكور با عمل به واجبات و ترك محرمات كه قرآن كریم، به آنها ناطق است و وعد و وعید، در قبال آنها قرار داده است.

3. عمل به همه ی واجبات و ترك همه ی محرمات، كبیره باشد یا صغیره.

4. عمل به واجبات و ترك محرمات، با انضمام مستحبات به واجبات و پیوند ترك مكروهات به محرمات.

همانگونه كه اسلام و ایمان، مفاهیم متفاوت دارند، شرك و كفر نیز، دارای مراتب

[صفحه 302]

متفاوت می باشند.

این تفاوتها را، در جای خود توضیح داده اند.

فی المثل تفاوت بین اسلام و ایمان، در این است كه ایمان، در هر مورد مكمل اسلام در آن مورد است. اسلام در رتبه ی نخست اقرار به زبان (شهادتین) است و ایمان در همین درجه كه اعتقاد قلبی است، مكمل اسلام است و زمانی كه ایمان، بر جوارح عرضه داشته می شود، در این مرتبه، اسلام قلبی تحقق می یابد و در آن وقت كه ایمان در حد تسلیم محض قرار گیرد، اسلام، به رتبه ی سوم خود یعنی اسلام، به جوارح عرضه می شود و در آن هنگام كه ایمان، به سر حد تقوا، عروج یابد، اسلام به درجه ی چهارم رسیده است و اسلام محض، می گردد و چون ایمان با تقوا مقرون گردید به رتبه ی یقین در مراحل سه گانه گام می نهد و به مالانهایه واصل می شود و چون ایمان در این حد برسد، به كشف شهود منتهی می شود كه جز شوق لقای الهی و رسیدن به شهادت كه راه وصول به این مقام است، در مخیله ی او چیزی نمی گنجد.


صفحه 302.